เรื่องเล่า พระชัยเมืองนครราชสีมา กับ สมบัติ กาญจนวัฒนา ที่ปรึกษานายกเทศมนตรีเทศบาลนครนครราชสีมา

          สจ.สมบัติ กาญจนวัฒนา ที่ปรึกษานายกเทศมนตรี เทศบาลนครนครราชสีมา เล่าถึงเรื่องราว ของพระชัยเมืองนครราชสีมา
เกร็ดน่ารู้ หนึ่งในเก้าของพระวังหน้า ที่มีความสำคัญของประเทศไทย ในการคุ้มภัย สร้างชัยชนะ ให้กับประเทศชาติมา ตั้งแต่สมัยพระนเรศวร

“พระชัยเมืองนครราชสีมา พุทธปฏิมาแห่งราชสีมานคร”
Phra Chai of Nakhon Ratchasima :  
The Image of Buddha of Nakhon Ratchasima.

(พระพุทธรูปสำคัญ ที่อัญเชิญออกมาในนิทรรศการ”พระพุทธรูป ณ วังหน้า พระปฏิมาแห่งแผ่นดิน ศุภวารกราบกรานพุทธบูชา วัสสวานร ๒๕๕๙” ณ พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร (พระราชวังบวรสถานมงคล) กรุงเทพฯ)

“พาหํุ สหสฺสมภินิมฺมิตสาวุธนฺตํ คฺรีเมขลํ อุทิตโฆรสเสนมารํ ทานาทิธมฺมวธินา ชิตฺวา มุนินฺโท ตนฺเตชสา ภวตุ เต ชยสิทฺธิ นิจฺจํ.” อันแปลได้ว่า สมเด็จพระผู้มีพระภาค ผู้เป็นจอมของนักปราชญ์ ทรงชนะพญามารพร้อมด้วยเสนา ซึ่งเนรมิตแขนได้ตั้งพัน มีมือถืออาวุธครบทั้งพันมือ ขี่ช้างคีรีเมขล์ ส่งเสียงสนั่นน่ากลัว ด้วยธรรมวิธีทานบารมีเป็นต้น และด้วยเดชาของพระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น ขอชัยมงคลจงมีแก่ท่าน และที่กล่าวไปนี้คือ”ชัยสิทธิมงคลคาถา”  หรือคาถาพาหุง อันเป็นคาถาแห่งชัยชนะอันยิ่งใหญ่ของสมเด็จพระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า นอกจากคาถาที่เป็นเครื่องระลึกถึงชัยชนะแห่งสมเด็จพระบรมศาสดาแล้ว ในทางพุทธศิลป์ ยังมีพระพุทธรูปที่มักสร้างขึ้นเพื่อเป็นเครื่องระลึกถึงชัยชนะแห่งสมเด็จพระบรมศาสดาเช่นกัน 

คือ “พระชัย” หรือ พระไชย อันมีความหมายมงคลนาม หมายถึง ชัยชนะ  นับตั้งแต่โบราณกาลนั้นถือได้ว่าเป็นพระพุทธรูปสำคัญ มีพุทธลักษณะในปางมารวิชัย ตามพุทธประวัติ  ในตอนที่สมเด็จพระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงปราบกองทัพพญามารวสวัตตี ได้ชัยชนะ และยังมีกล่าวไว้ในพระราชพงศาวดารตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ในรัชสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราชนั้น จะทำการอัญเชิญพระชัยไปด้วยในกองทัพยามไปราชการสงครามเพื่อสร้างขวัญและกำลังใจแก่กองทัพ ให้มีชัยชนะเหนืออริราชศัตรู นอกจากนี้ยังอัญเชิญไปตั้งในการพระราชพิธีต่าง ๆ อีกด้วย

(พระชัยเมืองนครราชสีมา องค์จริง ที่อัญเชิญออกมาจัดแสดงด้านหน้าบุษบกพระพุทธสิหิงค์ ภายในพระที่นั่งพุทไธสวรรย์ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร  กรุงเทพฯ)